ПОЛЬСКИЙ ОПЫТ ФОРМИРОВАНИЯ СУДЕЙСКОГО КОРПУСА И ОБЕСПЕЧЕНИЯ НЕЗАВИСИМОГО СТАТУСА СУДЬИ

Аңдатпа

Осы мақала 2023 жылғы сәуірде Варшава университетінің Құқық және әкімшілендіру факультетінде (Польша) оқу-таныстыру тағылымдамасынан өту кезінде алынған материалдар негізінде дайындалды.  
Мақалада Польша Республикасының судьялар корпусының құрамын қалыптастыру және судьяның тәуелсіз мәртебесін қамтамасыз ету жөніндегі тәжірибесі қарастырылады.  
Авторлар поляк сот жүйесі мен соттар туралы заңнаманың жалпы сипаттамасын береді. Сонымен қатар, жалпы юрисдикциядағы соттар жүйесін (аудандық, округтік және апелляциялық) талдауға ерекше назар аударылады, олар поляк сот жүйесінің негізгі өзегі болып табылады. Бұл соттар азаматтық, экономикалық, қылмыстық істерді, сондай-ақ еңбек қатынастары мен әлеуметтік сақтандыру қатынастарынан туындайтын істерді қарауға арналған.  
Мақалада судьялар корпусын қалыптастыру мәселелері, оның ішінде судьяның бос лауазымдарына конкурсқа жекелеген заң мамандықтарының өкілдеріне (заңгер ғалымдар, адвокаттар және заң кеңесшілері) қатысудың жеңілдетілген тәртібінің ерекшеліктері зерттеледі.  
Мақалада поляк судьясының құқықтық мәртебесі, оның ішінде судьялардың жауапкершіліктен иммунитеті, артықшылықтары мен тәуелсіз жағдайының кепілдіктерінен, сондай-ақ олардың құқықтары мен міндеттерінен заңнамада бекіту қарастырылады.  
Зерттеу барысында авторлар судьялардың тәуелсіздігінің негізгі кепілдіктерінің бірі ретінде судьяларды тиісті материалдық және әлеуметтік қамтамасыз ету қажеттілігін білдіреді. Осы мәселені зерделеу шеңберінде авторлар судьяларды ынталандырудың поляк тәжірибесіне сүйенеді, оның ішінде еңбекақы төлеу тетігінің, үстемеақылар белгілеудің, судьяларды материалдық және әлеуметтік қолдаудың басқа да шараларының ерекшеліктерін ашады.  
Мақала салыстырмалы құқықтық талдау әдістерін қолдану арқылы жазылған.