ДЫБЫС-, БЕЙНЕЖАЗБАТЕРГЕУ ӘРЕКЕТІНІҢ ХАТТАМАСЫНА ҚОСЫМША РЕТІНДЕ
DOI:
https://doi.org/10.1063546/2ggg6331Кілт сөздер:
қылмыстық процесс, дәлелдеу көздері, іс жүргізу (тергеу) әрекеттерінің хаттамалары, хаттамаларға қосымшалар, дыбыс-, бейнежазбаларАңдатпа
Мақалада Қазақстан Республикасының Қылмыстық іс жүргізу кодексінің 199-бабының үшінші бөлігіне енгізілген толықтырулар сындарлы және сыни тұрғыдан қарастырылады. Бұл толықтыру 2023 жылғы 17 наурыздағы № 212-VII Заңмен енгізілді және қылмыстық іс жүргізу аясындағы дәлелдемелер теориясы мен дәлелдеу құқығының нормаларынан талданады.
Мақалада тергеу әрекеттері арқылы дәлелдемелерді жинау барысында сотқа дейінгі тергеп-тексеру органдарының ұйымдастырушылық, техникалық және уақытша қиындықтарымен бетпе-бет келетіндігі көрсетілген, әсіресе дыбыс- және бейнемазмұнды тергеу әрекеті хаттамалары мен оған қосымшалардың мазмұнының сәйкестігін қамтамасыз ету мәселесі. Заң шығарушы мәселені шешудің орнына дәлелдеме көзін оның қолданылуымен ауыстырып, бұл әрекет Қылмыстық іс жүргізу кодексінде белгіленген дәлелдемелердің иерархиясын бұзады.
Осылайша, бұл өзгерістер істің мән-жайын толық, жан-жақты және объективті зерттеу, сондай-ақ қылмыстық іс бойынша дәлелдемелердің өзектілігін, жол берілетіндігін, сенімділігін және жеткіліктілігін қамтамасыз ету сияқты іргелі стандарттарды бұзуға жол ашады. Мақалада осы мәселелерді шешу үшін заң шығарушы тарапынан жасалған жаңа толықтыруларды қайта қарау және тергеу әрекеттерін дыбыс- және бейнемазмұнды жазбалар арқылы жүргізуді дамыту жолымен IT технологияларын пайдалану мүмкіндігі қарастырылады. Бұл технологиялар тергеу әрекеттерінің барысы мен нәтижелерін ауызша ақпаратты электронды тасымалдағышта жазбаша түрге айналдыруға мүмкіндік береді.