ҚҰҚЫҚТЫҚ МЕНТАЛИТЕТТІҢ ДАМУЫ АДАМНЫҢ ҚҰҚЫҚТЫҚҚОРҒАЛУЫН ЖАҚСАРТУ ФАКТОРЫ РЕТІНДЕ
DOI:
https://doi.org/10.1063546/v7jd4g23Кілт сөздер:
құқықтық менталитет, адам құқықтары, құқықтық мәдениет, құқықтық құндылықтар, қазақстандықтардың менталитеті, сот жүйесі, патернализм, құқықтық нигилизмАңдатпа
Бұл мақалада құқықтық менталитетті дамытудың өзекті мәселелері
және оның адам құқықтарын қорғауға әсері қарастырылады. Автордың пікірінше, көптеген жарияланған құқықтық принциптер мен құндылықтар, егер олар адамдардың
менталитетіне енбесе, тек жақсы тілектер мен арман күйінде қала береді. Басқаша
айтқанда, адам құқығы идеясын жүзеге асырудың тиімділігі, оның барлық нормаларын сақтау құқықтық менталитеттің даму объективі арқылы өлшенуі керек.
Сондай-ақ, мақалада адам құқықтарын қорғауды жүзеге асыруда ел дамуының
мәдени-тарихи ерекшеліктерін ескерудің маңыздылығы мен қажеттілігі туралы идея
негізделеді. Тәжірибе көрсеткендей, халықаралық құқықтық стандарттар ұлттық мәдениеттің құрылымына әрдайым сәйкес келе бермейді, олар көбінесе ұлттық мәдениеттің ерекшеліктерін елемей, жергілікті дәстүрлермен қайшылықтарға түсіп жатады.
Мұндай жағдайларда адам құқықтарын қорғау формальды болуы мүмкін. Сондықтан
адам құқықтарына деген көзқарас әмбебап қана емес, сонымен қатар мәдени және
әлеуметтік дәстүрлердің алуан түрлілігін ескеретін инклюзивті болуы керек, бұл адам
құқықтарын іс жүзінде тиімдірек қорғауға мүмкіндік береді.
Мақалада қазақстандықтардың құқықтық менталитетін дамыту ерекшеліктері
зерттеледі. Автордың пікірінше, қазақстандықтардың менталитетінде құқық адамның
мінез-құлқын анықтайтын мәдениеттің ішкі элементіне айналған жоқ. Құқық әлі күнге
дейін көптеген адамдар үшін іс-әрекетті реттеудің ішкі тетігі емес, сыртқы немесе тіпті
мәдениетке жат тетігі ретінде қабылданады.
Open content is licensed under the CC-BY 